De overheid ontwikkelt ruimtelijke plannen en voert deze uit. Denk daarbij aan de aanleg van wegen, bedrijfsterreinen, een nieuwe woonwijk of stadsinbreiding. Om deze ontwikkelingen mogelijk te maken is grond (onroerende zaak) nodig en deze grond is niet altijd eigendom van de overheid. U als eigenaar of gebruiker (bijvoorbeeld huurder of pachter) van een onroerende zaak kunt geconfronteerd worden met de overheid die over uw grond wil beschikken. De overheid kan de grond aankopen en zo nodig door middel van een procedure onteigenen. U heeft recht op vergoeding van de volledige schade. Maar hoe wordt de vergoeding vastgesteld en uit welke componenten bestaat deze? Heeft u recht op inkomensschade of wederbeleggingskosten? Heeft u recht op een vergoeding om uw bedrijf te verplaatsen of wordt uw bedrijf geliquideerd? Is de grondprijs die de overheid biedt wel reëel? Belangrijke vragen.
Een onteigeningsprocedure is complex. Er kunnen grote belangen spelen, waarbij inbreuk wordt gemaakt op het eigendomsrecht, het meest omvattende recht dat iemand op een zaak kan hebben. Een kundige en tijdige begeleiding om goed gewapend te zijn tegen deze inbreuk en de gevolgen daarvan is van belang te achten. Onze gespecialiseerde advocaten kunnen vertegenwoordigen.
Vanaf 1 januari 2024 is Onteigening opgenomen in de Omgevingswet. Voor alle onteigeningsbesluiten die vóór de inwerkingtreding van de Omgevingswet zijn genomen, wordt de procedure gevolgd zoals die staat vermeld in de voordien geldende Onteigeningswet. Kennis van beide systemen is voorlopig vereist.
Onroerende zaken kunnen onteigend worden. De wet bepaalt dat de onteigende recht heeft op een volledige schadeloosstelling voor het verlies van zijn eigendom. Tevens kunnen op grond van artikel 15.27 Omgevingswet rechthebbenden zoals huurders, pachters, bezitters, bepaalde schuldeisers recht hebben een schadeloosstelling.
Onteigening kan plaatsvinden door een gemeente, waterschap, provincie of de Staat of een daartoe toegelaten volledige rechtspersoon.
De onteigening vindt zijn grondslag in het Omgevingsplan (bestemmingsplan), een omgevingsvergunning voor een buitenplanse omgevingsplanactiviteit of een projectbesluit.
Onteigening vindt plaats in het algemeen belang voor ontwikkeling van de fysieke leefomgeving. En dan alleen als de onteigening noodzakelijk is en het belang voor de ontwikkeling urgent is.
De werkelijke waarde van het onteigende wordt vergoed, waarbij als peildatum geldt de dag dat de onteigeningsakte door de notaris in de openbare registers wordt ingeschreven. De werkelijke waarde is in de regel die waarde die in het vrij economisch verkeer tot stand zou zijn gebracht tussen een redelijk handelend koper en verkoper. Wat de werkelijke waarde is, hangt af van vele omstandigheden, zoals of het onteigende deel uit maakt van een complex of er een verwachtingswaarde is, dan wel of bepaalde ontwikkelingen in de fysieke leefomgeving wel of niet worden geëlimineerd. Verder komt voor vergoeding in aanmerking de waardevermindering van het overblijvende en eventuele inkomensschade.
Ons team van ervaren advocaten staat klaar om u te ondersteunen en te adviseren op diverse rechtsgebieden.